अद्रक (आले) ही औषधी वनस्पती मानली जाती. आल्यापासून आपल्याला नियमित दिनचर्येमध्ये खूप फायदे होतात. आले सेवनामुळे आपली रोगप्रतिकारकशक्ती वाढते. तर चला पाहूया या आल्याचे आपण किती फायदे करून घेऊ शकतो.? आल्यामध्ये ९१ टक्के पाणी, २.५ टक्के प्रोटीन, १३ टक्के काबरेहायड्रेट असतात. यामुळेच याला बहुगुणी म्हटले जाते.
१.खोकला झाल्यावरही हे उपयुक्त असते. आल्याचे बारीक काप करून त्याचे तुकडे व एकसारख्या प्रमाणात मधासोबत गरम करून दिवसातून दोन-तीन वेळा खावे. खोकला येणे बंद होते. त्याचसोबत घशातील खवखवसुद्धा कमी होते.
२.तुम्हाला भूक लागत नसेल तर आल्याचे नियमित सेवन करावे, त्याने तुमचे पोट साफ होते व तुम्हाला भूकही लागते.
३.अँसिडिटी या आजारावरही आलं उपकारक आहे. आल्यामध्ये ओवा आणि लिंबूचा रस एकत्र करून त्यात थोडे मिठ टाकून खावे. त्यामुळे पोटाचे आजार कमी होतात व ढेकरही येत नाही.
४.जर वारंवार उलट्या होण्याची समस्या असेल तर आलं कांद्याच्या रसासोबत दोन चमचे प्यावे. यामुळे उलटी होणे थांबते.
५.सर्दी झाल्यावर आल्याचा चहा पिणे फायदेशीर असते.
६.आल्याचा रस कोमट पाण्यात १ चमचा टाकून प्यावे. तोंडातील दुर्गंधी ताबडतोब जाते.
७.ताज्या आल्याची फोड तोंडात ठेवल्यास उचकी थांबते.
८.आल्यांमध्ये कोलेस्ट्रॉल कमी प्रमाणात असते. त्यामुळे रक्ताच्या गाठी बनण्यास प्रतिबंध करता येतो. तसेच कर्करोगाच्या प्रतिकारासाठीही आलं वापरतात.
९.डोके दुखत असल्यास आल्याचा चहा प्यावा डोकेदुखी कमी होते.
आघाड्याचा क्षार काढण्यासाठी आघाड्याची झाडे सावलीत वाळवावीत. नंतर त्यांची राख करून ती मातीच्या मडक्याीत घालावीत. त्यात राखेच्या चौपट पाणी घालून चांगली कालवावी. ते पाणी न हलवता दहा ते बारा तास तसेच ठेवून द्यावे. नंतर वरचे स्वच्छ पाणी काढून गाळून घ्यावे व लोखंडाच्या कढईत घालून ते पाणी तापवून आटवावे. कढईच्या तळाशी जो पांढरा क्षार राहील तो आघाड्याचा क्षार. त्या क्षाराला ‘अपमार्गक्षार’ - म्हणजे स्वच्छ करणारा- असे संस्कृतमध्ये नाव आहे. त्या क्षाराने पोट व दातही स्वच्छ होतात. पूर्वी परीट कपडे स्वच्छ करण्यासाठी त्याच क्षाराचा उपयोग करत असत. कानात आवाज येत असल्यास आघाड्याचे झाड मुळासकट उपटून ते बारीक कुटावे. त्यात आघाड्याच्या क्षाराचे पाणी घालावे व त्याच्या निम्मे तिळाचे तेल घालून ते निम्मे आटवावे. ते तेल कानात घालावे म्हणजे कर्णनाद बंद होतो. डोळे आल्यास आघाड्याच्या मुळाचे चूर्ण, थोडे सैंधव तांब्याच्या भांड्यात घालून दह्याच्या निवळीत खलवावे व ते अंजन डोळ्यात घालावे. विंचवाच्या विषारावर उपाय म्हणून आघाड्याचे तुरे किंवा मुळी पाण्यात उगाळून ते पाण्यात कालवावे. ते पाणी थोडे थोडे प्यायला द्यावे. पाणी कडू लागले, की विष उतरले असे समजावे.
