Friday, 22 July 2016

खडकी रास्ना

ही एक दुर्मिळ वनस्पती. 
नावः खडकी रास्ना
विविधभाषी नावे: मराठी- खडकी रास्ना, पित्तमारी, पित्तकारी, अंतमूळ, पित्तवेल
संस्कृत- मूलरास्ना, पित्तवल्ली, अंत्रपाचक, अर्कपत्री, मूलिनी
हिंदी- अंतमूळ, जंगली, पिंकवान
गुजराती- जडीबुटी, दमनी
लॅटिन नावः Tylophora indica, Tylophora asthmatica
कूळः Asclepiadaceae अस्कलपिडीएसी
उपयोगी भागः पाने, मूळ
उपयोगः या वनौषधीत 'टायलोफोराईन' नावाचे अल्कलॉईड असते. पानांचा काढा किंवा मूळांचा अर्क दमा व अमांशावर मौल्यवान औषध आहे.
खडकी रास्नाची क्रिया एपिकॅकसारखी आहे. ती अतिसाराच्या उपचारात उपयोगी आहे. मूळांचा किंवा पानांचा काढा दम्यात आणि फुफ्फुसांच्या नळ्या सुजण्यावर देण्यात येतो म्हणुन दम्यात आराम मिळविण्यासाठी खडकी रास्नाचा उपयोग करण्यात येतो. अजिर्णात आणि पित्तप्रकोपात याच्या मुळाची साल पाण्यात घासुन देतात. कफ रोगात वेखंड व सुगंधी पदार्थांबरोबर याचा फांट करुन देतात. अंगदुखी व संधिवातात मुळे इतर द्रव्यांबरोबर देतात.
दमा विकारात याचा चांगला उपयोग असल्याने पानांना चांगली मागणी आहे.

1 comment: