अश्वगंधा

संस्कृत नावः अश्वगंधा, वराहकर्णी
इतर नावे: आस्कंद, असगंध, ढोरगुंज
कुळ- Solanaceae (भुईरिंगणी कूळ)
लॅटिन नावः Withania somnifera
उपयोगी भागः मूळ
उपयोगः अश्वगंध हे सर्वांगाला पुष्टी देणारे आहे आणि सर्व वयोगटांसाठी आहे. अश्वगंधा तुपाबरोबर वापरल्यास अधिक उपयुक्त होते. मधाबरोबर दिल्यास अशक्तपणा येतो. रक्तातील दोषामुळे सांधे लाल होउन होणा-या संधिवातावर अश्वगंधा गुणकारी आहे. पार्किन्सस रोगामधे अश्वगंधा आणि कवचबीज एकत्र करुन दूध किंवा मधाबरोबर घेतात. स्त्रियांची कंबरदुखी यामुळे पूर्ण बंद होते तसेच बीजधारणा होण्यसाठी स्त्रियांना उपयुक्त आहे. नैसर्गीक झोप येण्यास झोपतांआ अश्वगंधा सूंठ तुपाबरोबर घेतात. मात्र सतत वापरु नये कारण त्यामुळे तोंड येणे, निद्रानाश, थरथर होते. तोंड आलेले असेल, मूळव्याध असेल , आजारपणानंतर आलेला अशक्तपणा असून तहानभूक कमी असेल तर अश्वगंधा वापरु नये. संधिवातावर फार गुणकारी. सांध्यांना चोळण्यासाठी अश्वगंधा व मोहरीचे तेल करुन वापरतात.